MV Star of Malta

MV Star of Malta
Bandera	Malta
Właściciel	Paul M. Laferla (1952–66)
	Historia
Data budowy	1928
Data oddania do eksploatacji	1928
Data wycofania ze służby	1966
	Dane techniczne
Wyporność	1150 t
Długość całkowita (L)	68,63 m
Szerokość (B)	9,86 m
Zanurzenie (D)	5,2 m
Pojemność brutto	968 GT
	Napęd mechaniczny
Silnik	2 × Diesel
Prędkość maks.	12 w.

MV Star of Malta – prom pasażerski, który w latach 50. i 60. XX wieku obsługiwał trasę z Malty na Sycylię, znany z zatonięcia u wybrzeży Malty 29 lipca 1955, które spowodowało śmierć jednego członka załogi i jednego pasażera. Statek wcześniej miał długą karierę pod różnymi nazwami.

Jednostka została zbudowana w 1928 jako luksusowy jacht Camargo dla Juliusa Fleischmanna Jr. W latach 1930–31 odbyła światowy rejs, podczas którego jej załoga szpiegowała na terytoriach japońskich dla rządu amerykańskiego. W 1938 jacht został sprzedany dyktatorowi Dominikany Rafaelowi Trujillo, i został przemianowany na Ramfis.

Od 1942 do 1944 jednostka służyła w United States Navy jako uzbrojony jacht patrolowy USS Marcasite (PY-28). Został on następnie sprzedany do służby komercyjnej, przemianowany na Commando w 1944 i Westminster w 1947. W 1952 jednostka została nabyta przez Paula M. Laferlę, a jej nazwę zmieniono na Star of Malta i przebudowano na prom pasażerski. Obsługiwał trasę z Malty na Sycylię. Po zatonięciu w 1955 został podniesiony z dna i przywrócony do służby. Został zezłomowany we Włoszech w 1966.

Opis jednostki

Statek miał tonaż 968 BRT^[1] i wyporność 1150 ton^[2]. Jego długość wynosiła 68,63 metra, szerokość 9,86 metra, zaś zanurzenie 5,2 metra^[2]. Zbiornik paliwa o pojemności 230 000 litrów zasilał dwa silniki wysokoprężne^[3]. Jednostka rozwijała prędkość 12 węzłów (22 km/h)^[2].

Jako jacht prywatny jednostka mogła pomieścić od 30 do 45 członków załogi oraz do 80 pasażerów^[3]. Jako USS Marcasite miał załogę 120 ludzi i był uzbrojony w dwa działa uniwersalne 76 mm, dwie zrzutnie bomb głębinowych i zrzutnię bomb głębinowych Y-gun^[2].

Prywatny jacht

Jednostka została oryginalnie zbudowana jako prywatny luksusowy jacht „Camargo” dla Juliusa Fleischmanna Jr^[4], syna amerykańskiego biznesmena Juliusa Fleischmanna^[3]. Nazwana na cześć Marie-Anne de Cupis de Camargo, była pierwszym z pięciu jachtów o tej nazwie, których właścicielem był Fleischmann^[3]. Jacht został zbudowany w 1928 przez firmę George Lawley & Son w Neponset, Boston^[2] (chociaż niektóre źródła podają, że został zwodowany w 1925)^[5]. Statek kosztował 625 000 USD, co czyni go jednym z najdroższych prywatnych jachtów swoich czasów i był krytykowany w prasie za ekstrawagancję^[3].

W latach 1931–1932 Julius Fleischmann, jego żona Dorette i dwoje dzieci wyruszyli jachtem „Camargo” w światowy rejs. Wraz z nimi popłynęło trzech przyjaciół, osobisty lekarz, fotograf National Geographic Amos Burg oraz załoga licząca 36 osób^[3]^[4]. Ich długa, ponad 58 000 km podróż rozpoczęła się w New York Yacht Club(inne języki), dalej odwiedzili Bermudy i Jamajkę, przeszli przez Kanał Panamski i dotarli do Pacyfiku^[3]. Na nim odwiedzili wiele wysp, w tym Galapagos i Holenderskie Indie Wschodnie^[3], W końcu przez Morze Czerwone przepłynęli na Morze Śródziemne^[3].

Podczas rejsu Fleischmannowie zebrali wiele artefaktów, takich jak tarcze, maski i narzędzia^[4]. Podróż była dobrze udokumentowana na fotografiach^[4], został również wyprodukowany trwający trzy godziny film, który jest obecnie przechowywany w Smithsonian Libraries and Archives(inne języki)^[3]. Podczas pobytu na południowym Pacyfiku Fleischmann i załoga sporządzili mapy i zarejestrowali informacje, które później wykorzystali Amerykanie aby zaatakować wyspy japońskie podczas II wojny światowej^[3]. Podczas podróży Fleischmannowie natknęli się na Wyspie Kokosowej na trzech rozbitków, wezwali na pomoc US Navy, i udało się ich uratować^[4].

W 1938 „Camargo” został sprzedany Rafaelowi Trujillo, dyktatorowi Dominikany, który przemianował go na „Ramfis”^[5].

Jacht patrolowy US Navy

United States Navy kupiła „Ramfis” od Trujillo 2 lutego 1942. W dniu 10 lutego jednostka została przemianowana na „Marcasite” i została przerobiona przez Tampa Shipbuilding Company z Tampy na Florydzie na uzbrojony jacht patrolowy^[2]. Okręt został oddany do służby w Tampie 12 maja 1942, jego dowódcą został komandor porucznik Leander Jeffrey^[2].

22 maja okręt wypłynął z Tampy w podróż na Pacyfik^[2]. Po zatrzymaniu się w Key West, eskortował konwoje do Kanału Panamskiego^[2]. 20 czerwca opuścił Balboa i dziesięć dni później dotarł do San Diego^[2].

Pod koniec lipca wypłynął do Pearl Harbor na Hawajach, docierając tam w sierpniu^[2]. Na Hawajach do jego obowiązków należało eskortowanie statków handlowych i patrolowanie podejść do portu^[2]. Od czasu do czasu eskortował statki z zaopatrzeniem do i z atolu Midway^[2].

13 lipca 1943 „Marcasite” opuścił Pearl Harbor i 9 sierpnia dotarł do Seattle^[2]. Następnie w latach 1943 i 1944 był okrętem patrolowym i stacją meteorologiczną, wykonując trzytygodniowe patrole^[2].

16 czerwca 1944 „Marcasite” przybył do stoczni US Navy Puget Sound. Okręt został wycofany z eksploatacji 5 października 1944 i zgłoszony do War Shipping Administration(inne języki) do usunięcia^[2]. Dziewięć dni później został skreślony z listy okrętów US Navy^[2].

Działalność komercyjna

Marynarka Wojenna USA sprzedała statek do użytku komercyjnego^[5] 5 grudnia 1944, w związku z czym przemianowano go na „Commando”^[2]. Jednostka zmieniła nazwę ponownie w 1947 na „Westminster” po przejęciu przez Minster SS Co. Ltd (Mitchell Cotts & Co. Malta)^[5].

W 1952 została ponownie sprzedana, tym razem Paulowi M. Laferli, który przemianował ją na „Star of Malta” i przerobił na prom pasażerski. Obsługiwała trasę między Maltą i Syrakuzami na Sycylii trzy razy w tygodniu, przewożąc pasażerów i pocztę^[5].

W kwietniu 1953, w drodze z Malty do Syrakuz po problemach z silnikiem na wzburzonym morzu statek zaczął nabierać wody. Pasażerów zebrano na górnym pokładzie i wysłano sygnały o niebezpieczeństwie do pobliskich statków, ale załodze udało się wyczerpać wodę i statek przemieścił się za bardziej osłonięty cypel Passero(inne języki). Załoga była wtedy w stanie rozwiązać problemy i udało im się dotrzeć do Syrakuz w ciągu kilku godzin^[6].

Zatonięcie w 1955

Rankiem 29 lipca 1955 „Star of Malta” wracała z Syrakuz na Maltę^[5]. W tym czasie była gęsta mgła^[5] i z powodu błędu nawigacyjnego statek osiadł na mieliźnie na Reef Merkanti, około 80 metrów od wybrzeża St. Julian’s, gdzie się przewrócił^[6]^[7].

W momencie zatonięcia statek przewoził 57 pasażerów i był pod dowództwem komandora S.G. Kenta^[5]. Większość pasażerów i załogi przeżyła zatonięcie, dopłynęli do brzegu lub zostali uratowani przez małe łodzie, które przypłynęły z pomocą^[5]. Były dwie ofiary: członek załogi A. Grech (drugi kucharz) utonął w czasie zatonięcia, oraz zaginęła pasażerka Mary Borg^[5].

Nurkowie z Royal Navy Special Boat Service przeszukali częściowo zanurzony statek już wkrótce po wejściu na mieliznę. Premier Dom Mintoff wszedł na pokład statku podczas akcji ratunkowej w dniu wejścia na mieliznę^[6].

Po tym, jak pasażerowie zeszli ze statku, skradzione zostały część ładunku, w tym owoce i zwierzęta gospodarskie, a także cenne przedmioty^[8]. Być może w tym momencie zabrano również dziennik pokładowy statku^[8].

Przesyłki przewożone na statku zostały odzyskane, a władze pocztowe pieczętowały ocalałą pocztę ręczną pieczęcią z napisem „Damaged by seawater / ex "Star of Malta" 29.7.55” (Uszkodzone przez wodę morską / ex „Star of Malta” 29.7.55)^[9].

Ponieważ „Star of Malta” była jedynym połączeniem morskim między Maltą a Sycylią, po jej zatopieniu na Sycylię został wysłany niszczyciel HMS „Scorpion”, aby odebrać unieruchomionych pasażerów^[5]. Statek został wydobyty w sierpniu 1955 i został naprawiony w stoczni Rodriquez w Mesynie na Sycylii^[5].

Dochodzenie przeprowadzone po katastrofie wykazało, że to komandor Kent był odpowiedzialny za wejście na mieliznę, a asesorzy zalecili zawieszenie jego patentu kapitańskiego na rok od daty wypadku^[5].

Ostatnie lata

Po dwóch miesiącach statek wrócił na Maltę i powrócił do służby. Podczas podróży na Maltę jego dowódcą był jugosłowiański kapitan Velkjo Hajjia^[5].

W marcu 1966 statek został sprzedany firmie Cantieri Navali delle Grazie z La Spezia i został zezłomowany^[5].

Przypisy

↑ Motor Boats for Defense. „Motor Boating”. 69 (4), s. 10, April 1942. [zarchiwizowane z adresu 2022-04-06]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r Marcasite. Naval History and Heritage Command. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-17)]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k Jim DeBrosse: Junkie's Big Adventure. Cincinnati Magazine, 2016-02-16. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-17)]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Treasures of Travel exhibit at the Cincinnati Museum Center. [w:] WKRC-TV / Local12 [on-line]. 2016-02-19. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-17)]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o John Buchanan: A brief history of the Star of Malta. [w:] Times of Malta [on-line]. 2009-02-10. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-17)]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c Christopher Scicluna: The night the ferry from Sicily ran aground. [w:] Times of Malta [on-line]. 2020-07-26. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-07-26)]. (ang.).
↑ Mario Xuereb: It wasn't just St Paul – Malta has had its share of shipwrecks. [w:] TVM [on-line]. 2018-02-10. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-17)]. (ang.).
↑ ^a ^b Mark Said: The final chapter - Mark Said. [w:] Times of Malta [on-line]. 2019-03-26. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-17)]. (ang.).
↑ Edward B. Proud: The Postal History of Malta. Heathfield: Proud-Bailey Co. Ltd, 1999, s. 230. ISBN 1-872465-31-5. (ang.).

[motorboating1942-1] Motor Boats for Defense. „Motor Boating”. 69 (4), s. 10, April 1942. [zarchiwizowane z adresu 2022-04-06]. (ang.).

[nhhc-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r Marcasite. Naval History and Heritage Command. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-17)]. (ang.).

[cincinnatimagazine-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k Jim DeBrosse: Junkie's Big Adventure. Cincinnati Magazine, 2016-02-16. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-17)]. (ang.).

[local12-4] Treasures of Travel exhibit at the Cincinnati Museum Center. [w:] WKRC-TV / Local12 [on-line]. 2016-02-19. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-17)]. (ang.).

[times2009-02-10-5] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o John Buchanan: A brief history of the Star of Malta. [w:] Times of Malta [on-line]. 2009-02-10. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-17)]. (ang.).

[times2020-07-26-6] Christopher Scicluna: The night the ferry from Sicily ran aground. [w:] Times of Malta [on-line]. 2020-07-26. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-07-26)]. (ang.).

[tvm2018-02-10-7] Mario Xuereb: It wasn't just St Paul – Malta has had its share of shipwrecks. [w:] TVM [on-line]. 2018-02-10. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-17)]. (ang.).

[times2019-03-26-8] Mark Said: The final chapter - Mark Said. [w:] Times of Malta [on-line]. 2019-03-26. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-17)]. (ang.).

[Proud1999-9] Edward B. Proud: The Postal History of Malta. Heathfield: Proud-Bailey Co. Ltd, 1999, s. 230. ISBN 1-872465-31-5. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]